Skąd bierze się muł węglowy?

Muł węglowy to produkt o wysokiej zawartości siarki, chloru oraz popiołu, który charakteryzuje się niską granulacją. Jest on traktowany jako odpad i nie jest sprzedawany z uwagi na jego negatywny wpływ na jakość powietrza. Muł węglowy zawiera zwiększone ilości metali ciężkich oraz innych niebezpiecznych substancji, które działają szkodliwie na środowisko. Produkt ten występuje głównie na Śląsku, a z uwagi na bardzo wysoką zawartość wody i popiołu (do 50%) oraz metali ciężkich jest szczególnie szkodliwy w porównaniu z innymi paliwami węglowymi. Co więcej, charakteryzuje się znikomą wartością opałową i niską granulacją.

Uchwały antysmogowe zabraniają spalania mułu węglowego w większości województw w Polsce. Jego spalanie powoduje dużą emisję zanieczyszczeń i pyłu, a kotły domowe nie są przystosowane do jego spalania. Istnieje jednak kilka metod jego zagospodarowania, np. gospodarcze wykorzystanie mułu jako surowca niskoenergetycznego do spalania w elektrowniach. Nowe technologie pozwalają na bardziej ekologiczne wykorzystanie tego produktu. Przykładem może być produkcja energii cieplnej i elektrycznej, produkcja mieszanek ekologicznych, rekultywacja wyrobisk i terenów poprzemysłowych, ceramika budowlana czy profilaktyka przeciwpożarowa. Muł węglowy dobrze nadaje się do budowy warstw izolujących na składowiskach odpadów komunalnych i przemysłowych.

Proces powstawania mułu węglowego

Muł węglowy to węgiel najniższej jakości, będący odpadem z produkcji lepszych gatunków. Powstaje on w zakładzie przeróbczym, gdzie wydobyty w kopalni węgiel trafia w celu poprawy własności energetycznych. Mówiąc dokładniej, jest on wytwarzany w procesie wydobycia i wzbogacania węgla kamiennego poprzez oddzielanie od niego skały płonnej i innych zanieczyszczeń. W wyniku tego powstaje węgiel o lepszych parametrach i wodna zawiesina skały płonnej wraz z drobinkami węgla o uziarnieniu poniżej 1 milimetra. To właśnie z niej pozyskuje się flot węglowy, natomiast z pozostałości po częściowym odparowaniu wody powstaje muł węglowy, czyli drobne frakcje ziarnowe charakteryzujące się dużą wilgotnością. Ilość produkowanego mułu jest związana z procesem produkcyjnym węgla. W zależności od proporcji udziału węgla do skały płonnej mieszanina ta może być wykorzystywana w różnych dziedzinach przemysłu. Lecz warto tutaj dodać, że spalanie mułów w indywidualnych paleniskach to jedna z przyczyn smogu. Jednak obecny stan nauki i techniki pozwala na efektywne wykorzystywanie w energetyce mułów jako pełnowartościowego surowca energetycznego.